به نقل از «مهر»

خلق عاشقانه شیرین وفرهاد برگرفته از روایات مردم کُرد زبان ایران

تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۷۶۳۱

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-سمیه نوری: روز ۲۱ اسفند در تقویم رسمی ایران روز بزرگداشت نظامی گنجوی است از همین رو این شاعر نام آشنا به عنوان صاحب سبک و پیشوای داستان‌سرایی در ادبیات پارسی مورد توجه بسیاری از ایرانیان قرار دارد.

نظامی شاعر بلندپایه ایرانی حدود هفتاد سال در شهر گنجه زندگی می‌کرد و با توجه به اینکه در روزگاران گذشته این شهر جزئی از سرزمین ایران زمین محسوب می‌شد و در همین راستان این شاعر بلند آوازه در اشعار خود بارهای به ایرانی بودن خود افتخار کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نظامی را می‌توان از جمله پیشروان جریان ادبی قرن ششم هجری قمری به شمار آورد و با نگاهی به اشعار نظامی می‌بینیم که او با به نظم کشیدن قصه‌های گوناگون توانسته چگونگی رفتار انسان را در ارتباط با همنوعان خود چه در زندگی فردی و چه در جامعه و زندگی جمعی ترسیم کند و تعلیم دهد.

ایشان را باید برترین و در واقع سرآمد داستان پردازان غنایی زبان فارسی به شمار آورد و آنچه سبب گسترش و انتشار کلام نظامی در بین مردم شده سادگی و روانی آن است و این سادگی و روانی در بین تمام منظومه‌های او به چشم می‌خورد.

ضرورت اهمیت جغرافیای تاریخی در ادبیات

در روز بزرگداشت حکیم نظامی به منظور معرفی این شاعر بلند آوازه در مراسم بزرگداشت وی محمدرضا فتحی ادب و شاعر کرمانشاهی و همچنین عضو دپارتمان سخنوری در عصر یکشنبه که به همت جهاد دانشگاهی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه برگزار شد، اظهار کرد: آنچه که امروز برای ما اهمیت بیشتری دارد جغرافیای تاریخی است چرا که در پی این جغرافیای تاریخی در سال‌های گذشته به دلیل قرار داشتن مقبره نظامی در شهر گنجه ترکیه این شاعر را از آن خود دانسته و اشعار ترکی نسبتاً جعلی را به او نسبت داده‌اند.

وی افزود: با اشتباه راهبردی در تاریخ زمانی که مولوی در ترکی ثبت شد اقدام خاصی از سوی ایران انجام نشد و این شاعر را از اصالت ایرانی خود دور کردند در حالی که بسیاری از مناطق در آن زمان تحت تأثیر و قلمرو ایران و فرهنگ ایرانی بوده است.

این شاعر کرمانشاهی با تاکید بر اینکه جغرافیای فرهنگی ایران در گذشته وسعت بالایی داشته، تصریح کرد: اکنون در گام نخست باید است سوال را از خود بپرسیم که نظامی اهل کجا بوده و با رجوع به تاریخ و جغرافیای ایران در زمان گذشته در می‌یابیم که گنجه جزئی از ایران بوده و مادر نظامی نیز دختری از تبار کُرد ایران بوده است.

فتحی با تاکید بر اینکه نظامی خود را در اشعارش اهل ایران و فارسی زبان معرفی کرده، گفت: این شاعر در اشعار خود حتی یک شعر به زبان ترکی نداشته در حالی که اکنون اشعاری را به زبان ترکی به دور از اصول و روش شاعری نظامی نسبت داده‌اند.

تاریخچه داستان شیرین و فرهاد

وی عنوان کرد: در خلق اثر شگرفی همچون شیرین و فرهاد باید بگوییم که پیش از آن فردوسی در شاهنامه خود داستانی با عنوان خسرو و شیرین مطرح و بیان کرده اما اسمی از فرهاد در آن به میان نیامده بود که پس از وی نظامی با ورود فرهاد به داستان یک قصه شبه تاریخی را به قصه غنایی تغییر داد.

فتحی با بیان اینکه تنها عاشق و معشوق به رسمیت شناخته شده در بین ما قصه شیرین و فرهاد است، تاکید کرد: با خلق اثر نظامی نقش شیرین و فرهاد در این داستان پررنگ و خسرو جایگاه خاصی نداشته که این‌ها همگی برگرفته از روایات داستان‌های موجود و نقل شده بین مردم بوده است که نظامی آن را به داستان درآورده است.

وی یادآور شد: نظامی به واسطه کُرد بودن مادرش روایات نقل شده در بین مردم و اقوام کرد را شنیده و با بهره‌گیری از این روایات به خلق اثر فاخر و عاشقانه بی نظیر شیرین و فرهاد پرداخته است.

علی شعبانی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه در مراسم بزرگداشت حکیم نظامی، عنوان کرد: دوران پسامدرنیسم تفکرات بر این مبنا بود که مطالعه و کتاب خواندن نماد روشنفکری است و افتخار و تظاهر به دانایی در آن زمان بیشتر بوده است.

وی افزود: اکنون که در پسامدرنیسم قرار داریم موضوع وارونه شده و تظاهر به دانایی نمی‌شود بلکه دانایی به طور پیش فرض را در وجود خود می‌دانند و معتقدند نیازی به یادگیری نیست بر همین اساس بیشترین مقاومت در سر کلاس درس را در این دوره شاهد هستیم.

معاون استانداری کرمانشاه با تاکید بر اهمیت و لزوم آموزش به نسل جدید، تصریح کرد: با توجه به مقاومت نسل جدید در زمینه آموزش اهتمام بیشتری می‌طلبد که به امر آموزش بپردازیم و این آثار ارزشمند را به آنها نشان و معرفی دهیم.

شعبانی در ادامه با بیان اینکه آثار حکیم نظامی گنجوی از آثار ارزشمند این سرزمین است، گفت: مادر این شاعر کُرد زبان بوده و همانطور که از نوشته‌ها بر می‌آید اثر خلق شده با عنوان خسرو و شیرین بر گرفته روایات و داستان‌های مردمان کُرد زبان است که با نقل‌های شنیده شده از مادرش فرا گرفته است.

وی تاکید کرد: خسرو و شیرین در سرزمین ما روایات متفاوتی با زبان‌های متفاوتی دارد این شاعر ایرانی در کتاب‌های خود در کنار بیان اشعار زیبا و عاشقانه، پندها و درس‌های بسیاری دارد که باید به نسل جدید یاد داده شود.

معاون استانداری کرمانشاه گفت: در حال حاضر در همین کشور ترکیه با تغییر رسم الخطشان، نسل امروزشان نمی‌تواند از کتب دوران عثمانی بهره گیرد و این یک فاجعه برای یک کشور است و حال که ما از این نعمت برخوردار هستیم باید نهایت استفاده از آن را ببریم.

شعبانی تاکید کرد: سرمایه‌های ایرانی باید در قالب برنامه‌های مختلف به جامعه و بویژه نسل امروز معرفی شوند و این مراسم هم یکی از این برنامه‌ هاست که می‌تواند معرف خوبی برای سرمایه بزرگ زبان و ادبیات فارسی یعنی حکیم نظامی گنجوی باشد.

برای ارتقا حوزه هنر و ادب از هزار جزیره‌ای عمل کردن دوری می‌کنیم

پوریا جلالی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه نیز در این مراسم خاطر نشان کرد: هیچ دولت و حکومتی به اندازه حکومت اسلامی ایران برای پاسداشت زبان فارسی تلاش نکرده و اهتمامی مقام معظم رهبری و رهبر کبیر اسلام به شعر و ادبیات را هیچ رهبری نداشته است.

وی افزود: بنابراین با توجه به اهمیت ادبیات و فرهنگ در سرزمین ما هیچ فاصله‌ای میان این دستگاه فرهنگی با سایر ادارات همسو از جمله سازمان جهاد دانشگاهی نیست و هم اکنون اداره ارشاد اسلامی آماده هرگونه همکاری در حوزه فرهنگی و هنری خواهد بود.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه تصریح کرد: بنا به اهداف ترسیم شده در حوزه فرهنگ و هنر از هزار جزیره عمل کردم دوری کرده و معتقدیم که رخداد مبارکی جز با همراهی و همدلی تمام ادارات و رسانه‌ها با یک دیگر رقم نمی‌خورد.

در زمینه تولید محتوای ادبی نیازمند عملکرد و کارهای زیادی برای نسل جدید هستیم

مسلم حدیدی رئیس سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه نیز در ادامه این مراسم بیان کرد: یکی از مسائل مهم در کشور پرداختن به امور فرهنگی است و همکاری و همراهی همه دستگاه‌ها از الزامات این دستگاه خواهد بود.

وی با بیان اینکه انجام کار فرهنگی نیازمند همکاری دستگاه‌های مربوطه است، افزود: یک دستگاه به تنهایی توان انجام کار فرهنگی قوی را نخواهد داشت بلکه نیازمند یک اتحاد جمعی و همکاری دسته جمعی است.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه تصریح کرد: با توجه به وجود بستر و زیر ساخت‌های موجود در حوزه فرهنگی به منظور حفظ و ارتقا فرهنگ استان آماده همکاری با دستگاه‌های مسئول در این حوزه بوده و برنامه‌های لازم را در دستور کار قرار گرفته است.

حدیدی ادامه داد: در کنار اقدامات فرهنگی از سوی ادارات به بسترهای مردمی نیز نیازمند بوده که برای این کار زیر ساخت‌های زیادی در این زمینه وجود دارد که باید از آن استفاده شود.

وی خاطر نشان کرد: یکی از ضعف‌های موجود در زمینه ادبیات این است که بیشتر به حفظیات پرداخته شده و در حوزه تولید محتوا کار زیادی نشده اما آماده هرگونه همکاری در حوزه فرهنگ و هنر هستیم برای پیشرفت این حوزه خواهیم بود.

کد خبر 6051817

منبع: مهر

کلیدواژه: مقام معظم رهبری کرمانشاه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمانشاه جهاد دانشگاهی علی شعبانی نظامی گنجوی مراسم بزرگداشت پوریا جلالی بوشهر اردوهای راهیان نور تبریز راهیان نور 1402 ماه مبارك رمضان انتخابات مجلس 1402 خطبه های نماز جمعه ایلام کرمانشاه اردبیل استان کردستان سفر رئیس جمهور به خوزستان عکس استانها همدان استان کرمانشاه جهاد دانشگاهی شیرین و فرهاد حوزه فرهنگ ارشاد اسلامی حکیم نظامی نسل جدید

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۷۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زندگی سالم و دیندارانه با مشاوره اسلامی

یکی از مباحث مهم دینی که در آیات قرآن به آن تاکید بسیار شده، مشورت با دیگران و استفاده از نظرات و رهنمودهای افراد خردمند و آگاه است. احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) نیز درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین و مهمترین سود مشورت با دیگران در این روایات، مشارکت و استفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات و خوشبختی است. به مناسبت نهم اردیبهشت، روز روانشناس و مشاور، درباره جایگاه مشاوره در دین اسلام با حجت الاسلام دکتر رضا مهکام، رئیس موسسه تخصصی یاوران سلامت روان و عضو هیات علمی گروه روانشناسی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی به گفتگو نشسته‌ایم.

اگر موافق باشید گفتگو را با بیان جایگاه و اهمیت مشاوره در دین مبین اسلام آغاز کنیم.

مشورت در اسلام جایگاه بسیار مهمی دارد.  در آیات بسیاری از قران به اهمیت مساله مشورت اشاره شده  شده و حتی یکی از سوره‌های این کتاب آسمانی، شوری نام دارد. برای نمونه خدا در آیه  38 سوره شوری می‌فرماید: «والذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة و امرهم شوری بینهم و مما رزقناهم ینفقون». یعنی کسانی که امر خدا را اطاعت می‌کنند و نماز را به پا می‌دارند و بین خودشان مشورت می‌کنند و از آنچه روزیشان کردیم انفاق می‌کنند. در آیه 159 سوره آل عمران نیز خداوند به پیامبر(ص) دستور می‌فرماید: «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین». یعنی با مردم مشورت کن و پس از مشورت به هر نتیجه ای که رسیدی به خدا توکل به خدا کن.

در برخی از داستان‌های قران نیز به آثار و نتایج ارزشمند مشورت اشاره شده است؛ مثلا در داستان حضرت یوسف(ع)، وقتی عزیز مصر آن خواب خاص را می‌بیند، از اطرافیان خود مشورت می‌خواهد و در نهایت به سراغ حضرت یوسف(ع) می‌روند و آن حضرت، خواب را تفسیر می‌کند. در داستان حضرت سلیمان(ع) نیز وقتی از ملکه صبا دعوت می‌شود که پیش حضرت سلیمان(ع) برود، ملکه با بزرگان دربارش در این زمینه مشورت می‌کند.

احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین سود مشورت در روایات، مشارکت واستفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات است. طبیعی است که وقتی با چند نفر مشورت می‌کنیم این مشورت باعث می‌شود از دانش و تجربه و فکر آنها استفاده کنیم، تصمیمات بهتری بگیریم، سلامت روانمان بهتر حفظ شود و کارهایی که انجام می دهیم در مسیر سالم‌تری قرار گیرد. خداوند نیز در آیه 18 سوره زمر می‌فرماید: «الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولوالالباب»: کسانی که همه سخنان را گوش می‌کنند و بهترین رای را انتخاب می‌کنند، آنها را خدا هدایت کرده و صاحب خرد و دانش هستند. فایده دیگر مشاوره با دیگران، بنابر روایات، بحث هدایت است؛ یعنی خدا هدایت بنده را در ذهن دوستان و افراد عاقل و متخصص قرار داده و طبیعتا بهترین مسیرها را می‌توانیم در فضای مشورت پیدا کنیم. نکته دیگر اینکه بنابر روایات کسانی که مشورت نمی‌گیرند به هلاکت می‌افتند یعنی با ندانم‌کاری خودشان را ازچاله به چاه می‌اندازند و فشارهای زیادی را متحمل می‌شوند.  اگر بخواهیم عام تر نگاه کنیم، سلامت روان، خانواده سالم، ازدواج‌های سالم و در ادامه جامعه سالم در مسیر مشاوره گرفتن از افراد متخصص است؛ در واقع سالم و حتی دیندارانه زندگی کردن می‌تواند در گرو یک مشورت درست و به جا باشد.

در احادیث معصومین(ع) برای مشاور خوب چه ویژگی‌هایی بیان شده و در مقابل از مشورت با چه افرادی نهی شده است؟

در احادیث ویژگی‌های زیادی برای مشاور خوب و شایسته ذکر شده: نخستین ویژگی یک مشاور خوب در روایات معصومین(ع)، صاحب خرد و اندیشه بودن است؛ یعنی باید با کسی مشورت کنیم که از قوه تفکر و عقلانیت بالایی برخوردار باشد. طبیعی است که مشورت با فرد کم خرد نتیجه معکوس دارد و ما را از راه به در می‌کند.  دومین ویژگی مشاور خوب، داشتن تخصص است یعنی باید در هر زمینه‌ای، از افرادی که تخصص کافی دارند مشورت بگیریم. سومین ویژگی یک مشاور خوب، متدین بودن اوست. منظور از متدین بودن، مومن و مقید بودن به آداب دینی است؛ در روایات گفته شده که فرد خداترس چون در مشورت با دیگران خدا را در نظر می‌گیرد تلاش می‌کند بهترین و سالم‌ترین مشورت را به افراد بدهد ولی فردی که از خدا نترسد ممکن است در مشورت خیانت کند. حتی در متن روایت آمده: فرد خداترس و متدین، مسیر سالم را معرفی خواهد کرد. ویژگی دیگر یک مشاور خوب در روایات، حر بودن یا آزاده بودن یعنی در قید و بند دیگران نبودن است. مثلا اگر مشاور وامدار فردی باشد ممکن است در فضای مشورت دچار مشکل شود. ویژگی پنجم، مؤاخات و برادری است.در روایات به عبارت «صدّیقا مؤاخیا» اشاره شده. یعنی با کسی مشورت کن که دوست و برادرگونه باشد؛ یعنی در قبال تو احساس مسئولیت بکند و از کنارت بی اعتنا نگذرد و این دلسوزی را فرد در درون خود داشته باشد.

همچنین در روایات از مشورت با افراد دروغگو ، ترسو است. بخیل، حریص و  دمدمی ومتلون المزاج نهی شده است.

تفاوت مشاوره دینی با غیر دینی چیست و نسبت به آن چه مزایایی دارد؟

پرسش خوبی است؛ مشاورانی که تحصیلات آکادمیک دارند و از مباحث دینی بی اطلاعند، در راهنمایی افراد فقط از علم روانشناسی و مشاوره استفاده می‌کنند و بسیاری از جاها هم مباحثشان مفید و قابل استفاده است. اما طبیعتا افرادی که هم تخصص روانشناسی و هم دینی دارند، علاوه بر دانش روانشناسی از توصیه‌های دینی هم برخوردارند؛ اسلام دین کاملی است و در مورد سبک زندگی، فرزندپروری، خانواده‌داری، مدیریت استرس و بسیاری دیگر از مسائل توصیه های ارزشمندی دارد. مسلم است که این مباحث با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما هم عجین شده و با عمل به آنها زندگی‌ سالم‌تری خواهیم داشت.

زهرا دلپذیر